1. Biểu tượng hạc trong phong thủy
Trong phong thủy, chim hạc là một biểu tượng cho những điềm lành cát tường và trường thọ.
Là loài vật may mắn nên ý nghĩa văn hóa của hạc xuất hiện ở rất nhiều phương diện.
Hạc cũng là loài đứng đầu trong họ lông vũ, được gọi là “nhất phẩm điểu” bởi chúng mang tính cách cao quý của người quân tử.
Trong văn hóa truyền thống, hạc là loài chim quý chỉ đứng sau phượng hoàng và đứng trên tất cả các loài chim khác, có thể coi là “dưới một người, trên vạn người”.
Do đó, việc đặt hạc trong nhà sẽ mang lại rất nhiều điều tốt lành cho cả gia đình bạn.
Những biểu tượng cụ thể của hạc phong thủy có thể kể đến như:
- Biểu tượng của sự trường thọ:
Rất nhiều truyền thuyết ghi chép lại rằng, hạc là loài chim tiên sống rất thọ. Cuốn “Tướng hạc kinh” đã gọi loài chim này là “thọ bất khả lượng” (tức sống lâu đến mức không thể tính), “hạc thọ thiên tuế” (tức hạc sống nghìn năm).
Do đó, người đời sau thường dùng hình tượng chim hạc trong các dịp cầu thọ, chúc thọ với mong muốn sống lâu khỏe mạnh.
Hình ảnh hạc được sử dụng trong rất nhiều vật phẩm phong thủy chúc thọ như: tranh chúc thọ, câu đối, bình phong chúc thọ, đồ chạm khắc...
Hình ảnh hạc được sử dụng trong rất nhiều vật phẩm phong thủy chúc thọ như: tranh chúc thọ, câu đối, bình phong chúc thọ, đồ chạm khắc...
- Hiện thân của sự quyền quý, thanh cao:
Phẩm chất cao quý chính là một trong những thứ con người luôn tôn sùng. Hoa mai, chim hạc chính là những hiện thân cho sự cao quý đó nên từ xưa tới nay vẫn rất được người đời coi trọng.
Sách cổ ghi lại, hạc mang rất nhiều đức tính thanh cao của người quân tử như không dâm, không dục, thuần khiết trong sạch, tiếng kêu thánh thót trong trẻo, tựa như nhân tài...
Chính vì những phẩm chất này nên chữ “hạc” cũng được sử dụng để gọi hoặc ví von với những người, những vật cao quý như: sắc lệnh chiêu mộ hiền sỹ được gọi là “hạc bản”, những điều trên “hạc bản” được gọi là “hạc thư” hoặc “hạc đầu thư”...
Người có tiếng tăm tốt, người tu hành đắc đạo được gọi là “hạc minh chi sĩ”.
Các vương hầu khi muốn tiến cống vật phẩm cho vua để thể hiện lòng kính trọng và lấy sự tin tưởng cũng sử dụng hình tượng chim hạc này.
Từ đó có thể thấy, các bức tranh có xuất hiện hình ảnh chim hạc để thể hiện sự thanh liêm, trí tuệ minh mẫn, không tham lam, không sa đọa vào những điều xấu.
Bạn cũng có thể tham khảo thêm cách treo tranh phong thủy để thu được vận thế tốt, tài lộc dồi dào vào nhà.
Bạn cũng có thể tham khảo thêm cách treo tranh phong thủy để thu được vận thế tốt, tài lộc dồi dào vào nhà.
- Biểu tượng của gia đình êm ấm, hạnh phúc:
Một trong những hình ảnh quen thuộc nhất trong các tác phẩm nghệ thuật về chim hạc chính là tranh vẽ đôi hạc hoặc bầy hạc bên gốc tùng.
Sự kết hợp giữa hạc với tùng là biểu tượng cho sự đoàn kết của cả gia đình, lứa đôi hạnh phúc, con đàn cháu đống, gia đình êm ấm sum vầy.
- Là con vật của Đạo giáo:
Vì là loài chim tiên nên hạc có phong độ và khí phách của những bậc tiên nhân đạo sĩ. Bởi vậy, chúng được cho là có quan hệ mật thiết với thần tiên trong Đạo gia.
Tương truyền rằng, các tiên nhân thường cưỡi hạc khi di chuyển, được gọi là “hạc giá”, “hạc ngự”. Về sau, hai khái niệm này đều dùng để chỉ thần tiên, đạo sĩ tu tiên.
- Hình tượng của đạo Cha – Con:
Hạc cũng được coi là biểu tượng của đạo cha con. Trong cuốn “Kinh dịch” có viết: “Hạc minh tại âm, kì tử hòa chi” (tức: Hạc kêu trong bóng râm, hạc con họa theo).
Hình tượng này ý muốn nói con cái phải nghe theo lời dạy của người cha, nghĩa rộng là nghe theo lời cha mẹ. Điều này rất phù hợp với đạo cha con trong luân lý truyền thống.
Ngoài ra, bức tranh “luân tự đồ” (hoặc ngũ luân đồ) chính là dùng hình ảnh chim hạc để thể hiện đạo cha con.
2. Ý nghĩa hình tượng hạc phong thủy
Hạc được sử dụng rất phổ biến và rộng rãi trong trang trí. Đó có thể là tranh phong thủy, điêu khắc, họa tiết trang trí, vật phẩm trang trí...
Mỗi hình ảnh của hạc phong thủy lại mang ý nghĩa khác nhau.
- Thọ tinh cưỡi hạc:
Một số tranh cát tường có vẽ cảnh Thọ tinh cưỡi chim hạc bay, xung quanh là bát tiên hoặc quần tiên (chúng tiên nhân) chắp tay đứng nhìn mang ý nghĩa chúc trường thọ, sức khỏe dồi dào.
- Hạc bay vút lên trời (Chỉ nhật cao thăng):
Hình ảnh chim hạc bay vút lên trời cao tượng trưng cho niềm mong mỏi hướng tới một thế giới tốt đẹp hơn.
Người xưa quan niệm tư thế bay vút lên như vậy của hạc tức là đang chở theo linh hồn người chết.
Khi có người đã khuất, linh hồn của họ sẽ ngồi trên lưng hạc và được hạc đưa về cõi tiên. Do đó, trong đám tang, chim hạc thường được đặt ở giữa nắp áo quan.
- Hạc thấp thoáng giữa đám mây (Nhất phẩm cao thăng):
Đây là hình ảnh ẩn dụ cho tuổi thọ, trí tuệ minh mẫn và một cuộc sống giàu sang, quyền quý.
Hạc bay lên cao giữa các đám mây hàm ý chủ nhân sắp tới sẽ được thăng tiến lên một vị trí cao hơn, quyền lực lớn hơn.
- Hạc bên cây tùng (Tùng hạc diên niên):
Hình ảnh hạc kết hợp với cây tùng còn được gọi là “tùng hạc đồng xuân”, “tùng hạc trường xuân”, “hạc thọ tùng linh”.
Tùng vốn là loài cây có sức sống mãnh liệt, chịu được thời tiết khắc nghiệt nên tượng trưng cho trường thọ, chí khí anh dũng và luôn cố gắng vươn lên của con người.
Hạc và tùng đứng cạnh nhau biểu trưng cho sự kiên cường, gian nan vượt khó của gia chủ để vươn tới cuộc sống tốt đẹp hơn.
- Hạc đứng trên phiến đá (Nhất phẩm đương triều):
Hình ảnh chim hạc phong thủy đứng trên phiến đá trước những cơn sóng tượng trưng cho sức sống mạnh mẽ, dám đương đầu với mọi thử thách và khó khăn.
- Hạc trắng có lông đỏ trên đỉnh đầu:
Chim hạc trắng càng được coi là loài thanh cao hơn cả. Người Hoa cho rằng chim hạc trắng có lông đỏ trên đầu là biểu tượng cho sự may mắn.
Hơn nữa, chúng được tin là sẽ giúp gia đình luôn được hạnh phúc, tình cảm của các thành viên gắn kết bền vững, vợ chồng yêu thương, con cái hiếu thuận.
Do đó, bức tranh hai chú hạc trắng nép mình vào nhau đứng giữa những cây tùng là món quà rất thích hợp để làm quà mừng cho cha mẹ. Món quà này thể hiện ước nguyện về cuộc sống gia đình trong ấm ngoài êm, luôn đầy ắp yêu thương.
3. Văn hóa thờ cúng hạc phong thủy
- Hình ảnh hạc trong văn hóa thờ cúng của Việt Nam
Vì là con vật thuộc Đạo giáo và lại tượng trưng cho sự thanh cao, tinh túy nên ở Việt Nam, hình ảnh chim hạc thường được bắt gặp tại các nơi thờ cúng linh thiêng như chùa, miếu, đình, nhà thờ tổ…
Khi được sử dụng để trang trí tại những nơi linh thiêng, hạc thường được tạc thành tượng với kích thước cao lớn để gửi gắm niềm mong ước phát triển của con người.
Thân hạc thường khum xuống thể hiện hình ảnh bầu trời; chân hạc cao dài giống như cột chống trời.
Phần mỏ dài, nhọn như mũi tên, tượng trưng cho sự sắc sảo, thông minh.
Tại chùa, miếu, trên đầu hạc thường đội đèn hoặc nến để thể hiện sự tôn thờ ánh sáng giác ngộ, ánh sáng chân lý, soi tỏ bóng đêm đen tối.
Một số hình ảnh thờ cúng chim hạc quen thuộc là hạc ngậm viên ngọc minh châu, biểu tượng của sự sang quý; hoặc hạc ngậm hoa sen tượng trưng cho sự giác ngộ để hướng tới những điều siêu phàm trong trí tuệ.
Ngoài ra còn có hình ảnh hạc đứng trên lưng rùa. Đây cũng là hình ảnh là phổ biến và thường thấy hơn cả. Văn hóa thờ cúng của dân tộc ra rất xem trọng hình ảnh đôi hạc đứng song đôi trên lưng rùa.
Hạc kết hợp với rùa phong thủy tượng trưng cho cho hài hòa của trời đất, âm dương giao thoa.
- Ý nghĩa hình ảnh hạc và rùa trong thờ cúng
Truyền thuyết ghi chép lại rằng, dù có môi trường sống khác nhau nhưng hạc và rùa vốn là hai người bạn rất thân.
Rùa sống dưới nước, còn hạc sống trên cạn. Một con biết bò, một con biết bay. Khi trời làm mưa lũ, hạc không thể sống dưới nước nên đã được rùa cứu giúp đưa đến nơi khô ráo.
Còn khi trời hạn hán, rùa đã được hạc giúp đỡ đưa đến vùng có nước.
Hai con vật tuy có tập tính sinh sống khác nhau nhưng đã bổ khuyết và giúp đỡ cho nhau kịp thời lúc gặp khó khăn.
Điều này tượng trưng cho sự tương thân tương ái, chung thủy, luôn sẵn sàng giúp đỡ nhau lúc hoạn hạn của những người bạn tốt.
4. Cách bài trí hạc chuẩn phong thủy
Cũng như bất kỳ vật phẩm phong thủy nào khác, khi bài trí hạc trong nhà cần chú ý đến hướng đặt hạc để mang lại những điều cát tường cho cả gia đình.
Mỗi hướng đặt hạc khác nhau sẽ có ý nghĩa riêng như:
- Hướng Đông: Tốt cho con trai, cháu trai trong gia đình.
- Hướng Tây: Con cái gặp nhiều may mắn.
- Hướng Nam: Nhiều cơ hội tốt, có khả năng thăng tiến. Đây được coi là hướng bài trí hạc tốt nhất trong phong thủy.
- Hướng Bắc: Nếu gia đình bạn là trưởng họ thì nên chọn hướng này.
Nếu muốn ngăn chặn sát khí vào nhà, bạn có thể sử dụng những tấm bình phong có in hoa văn hình chim hạc phong thủy bởi đây được coi là vật phẩm phong thủy có tác dụng trừ tà, bảo vệ cho ngôi nhà và giúp cho vận số các thành viên ngày càng tốt đẹp hơn.
Nên đặt tượng hạc phong thủy ở những nơi đắc địa trong nhà như phòng khách, phòng làm việc. Tuyệt đối không đặt hạc ở những khu vực nhiều âm khí như phòng bếp, phòng tắm, phòng vệ sinh.
Lam Lam
Lam Lam
